Hoofddoekenverbod: verdeel-en-heers met politiemethodes

De discussie over de hoofddoek aan Antwerpse scholen weerspiegelt een falend onderwijsbeleid, in een falende maatschappij. Jarenlang werd stilzwijgend toegestaan dat scholen - waaronder ook de vrije, katholieke scholen - scholieren mochten weigeren omwille van hun hoofddoek. Deze discriminatie werd in Antwerpen officieel, door ze door te trekken naar een verbod op de hoofddoek aan het stadsloket. Iets wat, voor SP.a-burgemeester Patrick Janssens het doorvoerde, blijkbaar nooit een probleem was. Dezelfde SP.a-burgemeester voert nu "actieverboden" uit om jongeren te verhinderen hun mening te uiten op de openbare weg. Zo hoopt hij een protestbeweging in de kiem te smoren.

Linkse socialisten of marxisten verzetten zich tegen het verplicht opleggen van de hoofddoek door delen van de moslimgemeenschap. De beste manier om die conservatieve druk tegen te gaan is jongeren - moslims en niet-moslims, gelovigen en niet-gelovigen - samen te organiseren in een strijd voor fatsoenlijke scholen en wijken, met kleinere klassen, meer middelen voor het personeel en een verbetering van de schoolinfrastructuur. Wij willen geen verloedering van onze wijken, maar meer middelen voor ontspanning, jeugdcentra die voor iedereen openstaan, gratis sportfaciliteiten, ruimte om in onze wijk aan cultuur te doen! En vooral: jongeren willen een toekomst. Niet de laag betaalde snertjobs die je van de ene interim naar het andere tijdelijke contract loodsen, tot de zoveelste ontslagronde erop volgt. De werkloosheid onder jongeren is het laatste jaar met 25% gestegen! Dit raakt alle jongeren en we moeten samen een strijd voeren tegen de maatschappij, het kapitalisme in crisis, die jonge en oudere arbeiders wegsaneert, in de technische of volledige werkloosheid duwt en de talenten van de opgroeiende generatie weg laat kwijnen door periodes van langdurige werkloosheid.

Veel moslima's zien de hoofddoek als een uiting van hun identiteit. De schooldirecties zeggen dikwijls dat onze scholen de persoonlijkheid en mondigheid van de leerlingen willen ontwikkelen. Ongetwijfeld zetten duizenden leerkrachten zich in om scholieren kritisch te leren denken. Maar die pogingen botsen op een maatschappij die aanpassing aan de heersende normen, onderdrukking van alles wat niet in de pas loopt, actief politiek engagement,... zwart probeert te maken. De directrice van het atheneum in Hoboken zegt: "Ik ben ervan overtuigd dat het schoolbeeld er mettertijd weer anders zal uitzien dankzij het verbod op alle politieke en religieuze tekens." Waarom zouden jongeren geen politieke, of in dit geval religieuze, identiteit mogen hebben? Mag mondigheid alleen maar als het de kapitalistische heilige huisjes bevestigt? Zullen op de Antwerpse scholen nu ook Palestijnse sjaals, rode socialistische speldjes, of Ché T-shirts worden verboden?

"Geen politiek" betekent altijd: enkel de bestaande politiek, zoals die wordt onderwezen in de schoolboeken voor geschiedenis, economie,... Kortom: deze maatregel, naast die in andere scholen, bevestigt dat jongeren wel het slachtoffer mogen zijn van de huidige neoliberale besparingspolitiek en de stijgende werkloosheid, van de "verdeel-en-heers"-spelletjes van directies en politici, maar dat ze daar zelf geen mening over mogen vormen, en hen wordt aangeraden zich niet te organiseren of te protesteren tegen dat beleid. Jongeren worden geacht slaafs de kapitalistische logica te aanvaarden: de elite en Patrick Janssens denken wel voor hen, democratische rechten zijn van geen tel meer.

Het is verwerpelijk dat een sociaaldemocratische burgemeester de politie inzet tegen jonge actievoerders. Is hij de geschiedenis van de arbeidersbeweging vergeten? Weet Patrick Janssens niet meer dat het door de strijd van de arbeiders en vakbonden was dat we democratische rechten als het recht op vrije meningsuiting, op actie voeren en betogen hebben afgedwongen? En het recht op sociale zekerheid, dat zijn partij nu al enkele jaren mee terug aan het afbreken is? Is het om kritische stemmen tegen zijn beleid in de kiem te smoren dat hij mensen die pamfletten uitdelen om vreedzaam en georganiseerd actie te voeren - los van etnische achtergrond, gelovig of niet-gelovig - laat arresteren? Na de politieacties aan stakingspiketten nu ook politie aan onze schoolpoorten?

We moeten ons verzetten tegen geïsoleerde acties, vandalisme zoals in Hoboken gebeurde, intimidatie van leerlingen of leerkrachten,... Dat soort methodes, geboren uit frustratie, speelt enkel in de kaart van discriminerende directies en rechtse politici. Brede acties, strijdbaar maar vreedzaam, en met eisen voor meer middelen voor onze scholen en wijken, voor degelijke jobs, voor een einde aan discriminatie, tegen de neoliberale afbraakpolitiek,... gericht op de strijd van alle arbeiders en hun gezinnen - die de besparingsplannen op lonen, gezondheidszorg, onderwijs, pensioenen,... de komende jaren zullen voelen - is de weg vooruit.

De directrice van het Hobokense Atheneum zegt: "Die meisjes hebben ook zonder hoofddoek nog persoonlijkheid." Is het aan schooldirecties om dat uit te maken? 100 jaar geleden waren er allicht ook nog figuren uit de bezittende klasse die stelden: "Die arbeiders hebben ook zonder algemeen stemrecht nog een persoonlijkheid". Wie zich niet verzet tegen de discriminatie en achterstelling van een deel van de werkende klasse zal zich ook niet consequent inzetten voor de belangen van de hele arbeidersklasse.

Om het voorbeeld nog even door te trekken: allicht waren er 100 jaar geleden ook Franstalige school- of universiteitsdirecties die stelden: "Die Vlamingen hebben ook zonder onderwijs in hun eigen taal nog wel een persoonlijkheid". Doet dit geen belletje rinkelen bij sommige Vlaamsnationalisten, zoals Bart De Wever? De arbeidersbeweging maakte toen de fout om de culturele onderdrukking van de Vlamingen als "secundair" te beschouwen en het niet als deel te zien van de sociale eisen van de arbeidersbeweging. Het resultaat was dat de politieke voorouders van De Wever en co in inktzwart, fascistisch vaarwater terechtkwamen. Laat ons vermijden dat migranten, en deze jongeren zijn hier geboren, vandaag in even rechts en fundamentalistisch vaarwater terechtkomen. Dat kan enkel door een collectieve strijd van alle jongeren tegen dit onderdrukkende, discriminerende en asociale systeem, gericht op de beweging van de arbeidersklasse in haar strijd voor jobs, degelijke lonen, pensioenen, en met het perspectief op de uitbouw van een andere socialistische maatschappij.


(pd)