dinsdag, april 29, 2008

Meer solidariteit door gelijkwaardigheid?

Door Karel Mortier

De Gravensteengroep publiceert een aantal maanden na haar eerste manifest een update op haar manifest om een aantal zaken uit te klaren. De Gravensteengroep wil hiermee reageren op verwijten dat ze de solidariteit met Wallonië wil doorbreken. Het begrip solidariteit op zich is inderdaad een lege doos en de Gravensteengroep biedt haar diensten aan om het begrip solidariteit voor ons te verpakken en er een zwart-gele strik rond te doen.

De helft van de tekst wordt er gespendeerd om het begrip solidariteit uit te leggen, om op het einde te moeten vaststellen dat het nog altijd een lege doos is. Is men voor verschillende uitkeringen voor dezelfde risico’s? Wil men regionale CAO’s? Wil men verschillende belastingtarieven? Veel wijzer worden we niet uit de teksten van de Gravensteengroep. Het is nochtans fundamenteel om duidelijkheid te krijgen over hun invulling van het begrip solidariteit.

Als we de Gravensteengroep moeten geloven is er een grote staatshervorming nodig om de solidariteit tussen de gemeenschappen te vergroten en zo de toekomst van de solidariteit in ons land te beschermen. Vandaag is de sociale zekerheid eerder een vorm van solidariteit tussen personen - niet tussen regio’s. Of het nu om Vlamingen, Walen, Brusselaars,... gaat. Om het meer precies uit te drukken: het is een vorm van solidariteit tussen de werkende mensen in ons land.

De meest asociale staatshervorming zou in de praktijk dus nog steeds een toename betekenen van de zgn. “interregionale solidariteit”, die wel op etnische basis gegrondvest zou zijn. Het is misschien niet dat wat de Gravensteengroep wenst, maar welke partij of kracht in de samenleving moet verhinderen dat het dit in de toekomst wordt?

De krachten in Vlaanderen die een staatshervorming wensen zijn net die krachten die de solidariteit tussen werkende mensen willen afbouwen. In tegenstelling tot wat de Gravensteengroep meent zijn de meesten daar ook zeer duidelijk in. De Gravensteengroep stelt dat de “interpersoonlijke solidariteit” geen toekomst meer heeft in België, althans niet over de gemeenschapsgrenzen heen. Ze moet daarom worden vervangen door “interregionale solidariteit”.

De solidariteit tussen de werkenden en hun gezinnen is een resultaat van meer dan 100 jaar collectieve strijd van de nationale arbeidersbeweging in ons land. Die moet zogezegd vervangen worden door (meer) solidariteit tussen gemeenschappen. In zekere zin is dit een wat vreemde conclusie uit de huidige problemen. De traditionele politici die de “solidariteit” zogezegd samen met elkaar zouden moeten regelen - maar in de praktijk een asociaal beleid voeren - liggen al bijna een jaar met elkaar overhoop. De weinigen die een ander, veelal syndicaal geluid laten horen, vormen net de belangrijkste kracht achter de verdediging van een nationale sociale zekerheid.

Beter “vergroeide en beperkende” structuren die worden gesteund door vakbonden die meer dan 2 miljoen leden vertegenwoordigen, dan onbestaande structuren en mechanismen die alleen maar in het hoofd zitten van een kleine groep links-nationalisten. De invulling daarvan laten ze overigens volledig over aan diezelfde politici die er momenteel een soep van maken.

De komende staatshervorming heeft helemaal niet als doel om de regionale solidariteit te versterken. Het verzet van de vakbonden en de meeste sociale bewegingen en echte linkse partijen is niet gebaseerd op wat de Gravensteengroep van de komende staatshervorming maakt, maar op wat de neoliberale partijen reëel met deze staatshervorming van plan zijn. Een wat late poging van links-nationalisten om mee op de trein te springen, zal daar weinig aan veranderen.

Als de arbeidersbeweging - die niet als dusdanig wordt benoemd - zich durft te roeren, zullen ze daar volgens de Gravensteengroep de gevolgen van moeten dragen. En zeg niet dat we het niet hebben gezegd. In een merkwaardige kronkel wil de Gravensteengroep dat de vakbonden hun verzet - of wat daarvoor moet doorgaan - tegen een verdere staatshervorming stoppen, omdat de spanningen anders zouden toenemen en de Franstaligen daar het slachtoffer van zullen worden.

We kennen dat refrein uit het verleden. Als we de pensioenen in de toekomst betaalbaar willen houden, kunnen we niets anders dan er het mes inzetten. Willen we de werkloosheidsuitkering behouden, dan moeten we ze zogezegd beperken in de tijd of meer mensen schrappen.

Diegenen die het daar niet mee eens zijn, met name de vakbonden, zetten de toekomst van ons sociaal model op het spel. Op die manier worden de verdedigers van ons sociaal model en solidariteit omgetoverd tot haar doodgravers, daar waar diegenen die ons sociaal model altijd al hebben aangevallen opeens haar behoeders zijn geworden.

In het vorige manifest werden de vakbonden en het cultureel establishment in Vlaanderen verweten dat ze conservatief waren. Vandaag gaat men op een subtiele manier een stap verder en verwijten ze hen dat ze mee verantwoordelijk zijn voor de toenemende spanningen tussen de gemeenschappen én de solidariteit ondergraven. Diegenen die de Franstaligen “cultureel imperialisme” en een ongezonde vorm van “parasitisme” verwijten zijn zogezegd constructief bezig om “oude vijandbeelden om te toveren tot nieuwe samenwerkingsverbanden”. Diegenen die dagelijks samen met Franstalige arbeiders in de praktijk samenwerken, worden verantwoordelijk gesteld voor de toenemende spanningen tussen de gemeenschappen.

De echte motieven en doelstellingen van de staatshervorming worden gewoon ontkend, de achtergrond van de huidige problemen wordt simplistisch afgedaan als een institutioneel probleem, of de schuld wordt eenzijdig gelegd bij de Franstaligen. Eigenlijk zegt de Gravensteengroep in deze update op hun manifest opnieuw: “Geef ons onze zin, wij hebben gelijk en als er niet wordt ingegaan op onze eisen zullen de Franstaligen daarvan maar de gevolgen moeten dragen”. De visie van de Gravensteengroep op solidariteit doet ons wat denken aan de visie van Urbanus op bosbeheer. Hoe krijg je meer bos? Simpel. Trek een weg dwars door het bos.

zondag, april 27, 2008

Jean-Marie Dedecker: de ene treinroof is de andere niet

In De Morgen van vorige dinsdag haalt Jean-Marie Dedecker (LDD) hard uit naar de misbruiken en het wangedrag van Etienne Schouppe in het ABX-dossier. Hij klaagt terecht de vriendjespolitiek, het onverantwoordelijke gemors met belastinggeld, en de onbegrijpelijke arrogantie van de ex-NMBS-baas aan.

Dedecker, verdediger van een extreem vrijemarktdenken, haalt er zelfs een oud artikel van de LSP bij om zijn gelijk te staven. Zo plukt hij, in verband met de politiek benoemde ABX-bestuurders, een bruikbaar citaat uit een tekst. Dedecker schrijft: “In zijn manifest ‘ABX: een kluwen van wanbeheer, zakkenvullerij en privatisering’ noteert andersglobalist Peter Delsing uit de mond van Schouppe: ‘Je neemt hen mee op het vliegtuig naar het filiaal dat ze moeten besturen en je geeft hen wat lekkers te eten, wat drank en een duur hotel, maar je geeft hen vooral geen beheersdocument. Die mensen vroegen daar ook zelden om.’"

Dedeckers hele artikel is een aanklacht van dit soort achterkamertjespolitiek en politiek gesjoemel. Maar wat met de liberale politici die, toen Dedecker nog lid was van de VLD, zich ook niet te beroerd voelden om in de beheerraad van bedrijven te zetelen? Was die situatie zo anders? Denkt Dedecker dat deze politici - naast de tijd die ze spendeerden aan het aanvallen van het recht op een werkloosheidsuitkering, het ondergraven van het stakingsrecht en het liberaliseren en privatiseren van het spoor, de post en de elektriciteit,... - nog veel tijd overhielden om “beheersdocumenten” te bestuderen?

Dedecker lijkt daar alvast van overtuigd te zijn, want in een interview met Vacature stelde hij ooit: “Vergeet niet dat een goede politicus 85 uur per week werkt opdat de gewone burger zijn 35-urenweek zou krijgen.” En zijn gesloten postkantoren, duurdere gezondheidszorg, stijgende elektriciteitskosten, en sterk dalende koopkracht. Deze neoliberale politici, van Open VLD tot SP.a en CD&V - die 85 uur per week in touw zijn - realiseerden een groei van de armoede van 5% in de jaren ’80 naar 15% vandaag. Als ze hard hebben gewerkt, was het blijkbaar niet in het belang van de werkende klasse.

Volgens een recent verschenen studie van het ABVV zou 51% van de werkenden het moeilijk hebben om iedere maand rond te komen. 44% stelt dat één loon onvoldoende is om van te leven, 37% slaagt er niet in om te sparen, 18% heeft geen geld voor vakanties,… Meer dan 25 jaar van harde, neoliberale regeringen resulteerde in een enorme kaalslag voor de meerderheid van de arbeiders en hun gezinnen. Volgens de socialistische vakbond ACOD aan de VUB zou de gezondheidsindex (1993) alleen de werkenden 20% van hun koopkracht hebben gekost. Begin jaren ’80 stelde een jaarrapport van de Nationale Bank dat de muntdevaluatie van 1981, en het meermaals bevriezen van de index, de reële lonen met 14% tot 21% had aangetast. Ook de toename van de kost van het wonen in de gezinsbudgetten zorgde voor een belangrijke aantasting van de koopkracht. De kloof tussen arm en rijk is nog nooit zo groot geweest. Het aandeel van de lonen in het nationaal product sinds 1945 was nooit zo beperkt.

Veel academische rapporten over de reële lonen, sinds de jaren ‘80, zijn er nog niet boven water gekomen. Is het tegen deze achtergrond verwonderlijk dat veel gezinnen vandaag 2 lonen nodig hebben om de daling van de levensstandaard sinds de “gouden jaren ’60” wat in te perken? Tegelijk blijft het aantal afhankelijken van een RVA-uitkering op een historisch hoog niveau: meer dan een miljoen mensen. Begin jaren ’70 waren dat er iets meer dan 70.000. De jobs die er toch bijkwamen - hoewel niet voldoende om de activiteitsgraad fundamenteel op te krikken - werden gecreëerd op basis van veel lagere reële lonen, flexibele of nepcontracten (de dienstencheques), en de demografische groei van de afgelopen decennia, die nieuwe behoeften creëerde. Daarnaast werden een reeks van schorsingsmechanismen van uitkeringsgerechtigden in gang gezet. Met als eerste slachtoffer, de zwaksten: samenwonende werkloze vrouwen. Dit alles past in het niet aflatende streven van de regeringen, welke ook hun samenstelling, om ons land tot lageloneneconomie om te vormen.

Zullen de anderskapitalisten van Lijst Dedecker veel aan deze situatie veranderen? Medestander van Dedecker, de ultraliberaal Boudewijn Bouckaert, is voorstander van private pensioenen en de overschakeling naar een volledig commerciële gezondheidszorg. Het programma van LDD wil het overheidsbeslag op de economie terugdringen van 50% naar 40%. Er wordt niet bijgezegd hoe de sociale drama’s die hier het gevolg van zullen zijn, moeten worden opgevangen. Meer dan twee decennia van lastenverlagingen voor het kapitaal hebben ons niet meer degelijke, goed betaalde jobs opgeleverd. Integendeel. Vaste jobs werden vervangen door tijdelijke, slechter betaalde jobs. De komende jaren zullen die er, met de ontwikkelende economische wereldcrisis, als eerste opnieuw uitvliegen. In de praktijk vormen deze patronale lastenverlagingen niets anders dan een riante subsidiëring - een hangmat, zeg maar - voor de winsten, zonder enige tegenprestatie qua loon of werkzekerheid. Het gaat, alles samen, om miljarden euro’s die rechtstreeks in de zakken van de aandeelhouders verdwijnen. Maar voor Dedecker is de ene neoliberale treinroof blijkbaar de andere niet.

Dedecker pleit voor de instelling van een parlementaire onderzoekscommissie om het ABX-dossier uit te spitten. Maar zullen de traditionele partijen, of de rechtse oppositie van LDD of Vlaams Belang, echt met fundamentele oplossingen voor de dag komen? Velen ervan waren direct betrokken partij in dit soort gesjoemel. Ze hebben er belang bij deze misbruiken onder de mat te vegen. Hoe zullen die partijen het weggesmeten belastinggeld terugkrijgen, zonder opheffing van het bankgeheim? Is er niet iets fundamenteel mis met het systeem van de toplonen? Zijn het personeel en de gebruikers van de NMBS zelf niet beter geplaatst om dit te onderzoeken? De vakbonden in deze sectoren zouden algemene vergaderingen van het personeel kunnen organiseren om de misbruiken van de voormalige directie te onderzoeken. Deze bijeenkomsten zouden kunnen worden opengesteld voor de gebruikers van de NMBS, andere vakbondsmilitanten, etc. Het zou een uitstekende aanleiding zijn om te bediscussiëren hoe de dreigende privatisering van het spoor een halt kan worden toegeroepen.

Als Dedecker echt de strijd tegen machtsmisbruik en financieel gesjoemel ten koste van de gewone belastingbetaler wil aanbinden, zou hij naar onze mening een nuttiger wetsvoorstel kunnen indienen. Bijvoorbeeld om het loon van politici te beperken tot dat van een geschoolde arbeider. Met daarin een verbod op het cumuleren van verschillende functies, vanzelfsprekend ook in de privésector. Pakweg 1400 tot 1700 euro netto maximum, lijkt ons een mooi bedrag, zodat de heren en dames politici zich beter zouden kunnen inleven in het leven van de doorsnee werkende mens.

Heel wat arbeiders stemden Lijst Dedecker om zich tegen het establishment en de huidige politiek af te zetten. Maar Dedecker en zijn partij staan voor een nog extremere verderzetting van het neoliberale beleid. In 2005, tijdens de beweging tegen het Generatiepact, voerden syndicalisten actie aan het congres van de SP. A, waarbij ze symbolisch de rug naar deze gewezen arbeiderspartij keerden. De syndicale delegatie bij Agfa Gevaert stelde toen in een publieke verklaring dat er een nieuwe partij voor de werkende mensen nodig was. Vorig jaar lanceerden de vakbondsdelegaties van Total en Degussa de petitie “Red de solidariteit”, om zo in te gaan tegen de communautaire hetze en de sociale zekerheid te verdedigen tegen splitsing.

Het zal nieuwe strijdbewegingen vereisen vooraleer delen van de vakbonden, in eerste instantie de meest strijdbare militanten, stappen zullen zetten naar een nieuw politiek instrument. De recente stakingsbeweging voor een betere koopkracht toonde daar opnieuw de objectieve nood aan: geen enkele gevestigde partij wil de koopkracht echt verbeteren. Benieuwd of de discussies rond het loonoverleg in het najaar tot nieuwe, massale actie van de arbeiders zullen leiden, en of er op basis van zo’n nieuwe, collectieve strijdbewegingen stappen zullen worden gezet naar een nieuwe arbeiderspartij.


(pd)

donderdag, april 10, 2008

Weerzien aan de Schelde

Het zal velen allicht vreemd doen opkijken, maar voor Karl Marx is de maat vol. Inderdaad, ja. Dat hebt u goed gelezen. De Karl Marx waarover we het hebben - warrige grijze baard, donkere ogen waaruit de vonken schieten als hij bulderend zijn stem verheft, zijn betoog kracht bijzettend met weidse gebaren, tussendoor slurpend aan een reusachtige beker Fanta in deze kapitalistische McDonald’s - is buitengewoon boos.

De oude socialist laat via links-socialisme.blogspot.com uitzonderlijk zijn licht schijnen over de Antwerpse actualiteit. Volgens sommigen tevens te beschouwen als wereldnieuws. En ja, natuurlijk mochten we daar de maaltijd van Marx in deze warme, goed gevulde McDonald’s gelegen op de Antwerpse De Keyserlei even voor verstoren. Aan de tafel naast ons zijn twee kleuters, vermoedelijk afkomstig uit Armenië, in een gevecht om het kleurrijke, maar waardeloze speelgoedje bij het kindermenu verwikkeld. “Waar er tekorten zijn, komt alle oude shit terug naar boven!” gromt Marx, terwijl hij zijn imposante bovenlichaam in onze richting buigt, een Cheeseburger in de ene hand, een vuist vol frietjes in de andere.

“Normaal gezien zat ik rond dit tijdstip in het Rubensmuseum op de Wapper. Ik bestudeer daar het middeleeuwse mecenaat, verdiep me in Rubens zijn modellen, en lees er op een bankje op de Wapper encyclopedieën over de plaats van de artiest in de feodale maatschappij. Zoveel verschilt die trouwens niet van die in de kapitalistische maatschappij. Op een hogere trap van ontwikkeling van de algemene cultuur en de productiekrachten, weliswaar. Als kapitalistische kunst onnozel is, is ze naar haar omvang zeer onnozel. Ga in dit verband eens naar de videoinstallaties van Louis Tobback in de stad Leuven kijken. Moderne kunst? Nee, prul. Maar wel kostelijk. Hij zou er beter sociale woningen van bouwen. Voor mijn part zelfs goedkope - let wel: goedkope - koopwoningen. En niet meer van die sociale verdringing-brol.”

Wij knikken en luisteren ademloos naar de meester, die zich zijn frietjes met ketchup laat smaken. “Maar, fuck it, voor de LSP wil ik mijn ideeën nog wel eens uiteen zetten. Ook al heeft Patrick Janssens mij reeds lang van achter zijn loketten geweerd. Net als onze klassezusters de moslima’s, trouwens. Echt lieve meiden waren dat, waar ik graag mee over de invloed van de Arabische kunst in het zuiden van Europa mocht praten. Het Alhambra! Met uitzicht op de Sierra Nevada en de vlakte van Cordoba. Verrukkelijk! Wel wat anders dan die Boerentoren. Zou door Stalin gebouwd kunnen zijn. In elk geval: Janssens wou mij daar weg omdat mijn ‘onverzorgde, niet neutrale baard’ de massa’s zogenaamd van de loketten wegjoeg. Dat was de eerste keer dat Janssens met de massa’s inzat. ‘Marx schrikt de mensen af, met zijn baard. En hij is oud. Oud!’”

De filosoof nipt even aan zijn Fanta, en veegt met een zakdoek zijn mond af. “Oude venten met een lange grijze baard, en moslima’s met hoofddoek, dat wil die bloempotsocialist dus niet achter zijn loketten. (snuift) De neutraliteit van de staat! Heb ik voor zo’n salonsocialist al die pagina’s over de Parijse Commune bijeengeschreven? De staat, inclusief Guy Quaden die de index afschiet, is een instrument in handen van de heersende klasse. Maar de edele burger Janssens? Die is blijkbaar enkel geïnteresseerd in zijn commune met het kapitaal.”

We hadden het die middag nog over de begrafenis van Claus, het fenomeen van de stadsdichter, GBA en Europees voetbal, de Antwerpse ombudsmannen, Bob Cools en het Vlaams Belang. We zongen de Internationale voor het stadhuis. En gingen toen naar huis, in de stilte van de nacht plannen smedend voor een nieuwe arbeiderspartij. De lichtjes van de Schelde...


(pd)

donderdag, april 03, 2008

Futna: de waarheid over stoofvlees met frieten

Arbeiders, opgepast voor vettig stoofvlees met frieten!














Het is in het tumult over een amateuristisch filmpje van een Hollands politicus een beetje verloren gegaan, maar uw dienaar heeft de afgelopen week de wereld en haar bewoners proberen te waarschuwen voor naderend onheil. We hebben het inderdaad over de nare gevolgen van stoofvlees met frieten. Stoofvlees, met van die gele frietjes? We horen de politiek correcte kerk al grommen, grienen en huilen. Welaan, zie ze daar een potje staan smieren, onze westerse vrijheden vervloeken en grinniken. En intussen, als een sluipend maar dodelijk gif, rukken de extreme porties van carbonade met friet overal ter wereld op. Dat dit soort “maaltijden” - ja, dag Jan! - ons in een afgrond van levensverkortende zwaarlijvigheid meesleurt? Niemand die het onder ogen wil zien.

Behalve uw dienaar en zijn dierbaren, die middels een verlicht kolonialisme hun superieure recepten in alle uithoeken van de wereld aan de man en vrouw brengen. Daarvoor onze dank aan uithaalpizzeria IMF, snackbar voor de pikantste privatiseringen. Dit alles met het oog op de volgehouden plundering van de openbare dienstverlening, zoals water en elektriciteit. Goederen die aan de aanhangers van stoofvlees met frieten toch niet wel besteed zouden zijn.

Arme Westerling. Geloof toch niet dat zo’n ingeweken bord vol met stoofvlees met frieten zijn ware natuur zomaar onder je neus zal onthullen. Zo geniepig zijn die extreme porties wel. De meesten zijn vriendelijk in je gezicht, maar intussen omsluipen ze je, bespieden je, zetten je op het verkeerde been, zoeken naar een gaatje in je verdediging, om dan onverhoeds toe te slaan, als je de mayonaise reeds vriendelijk aan een tafelgenoot hebt doorgegeven. Kijk tijdens de momenten die je met zo’n carbonade doorbrengt maar flink uit je doppen. Drijft daar geen bom tussen de vleessaus?

Wil je de ware aard van die o zo onschuldige porties stoofvlees met frieten kennen? Sla het kookboek erop na. Verder moet een geïnformeerd man en vrouw het niet zoeken. “Bak het vlees goed bruin in de bakboter.” Wat kunnen wij daar aan toevoegen? “Tijdens het aanbakken zout en peper toevoegen.” Wat als we over die wetenschap beschikten voor er twee vliegtuigen de WTC-torens doorboorden? “Het stoofvlees is gaar als het bijna uit elkaar valt.” Zelfmoordaanslagen!!!

“In combinatie met Belgische frietjes en verse mayonaise een echte lekkernij!”

Geloof het niet, Westerlingen en aanhangers van de vrije lichaamsbeweging. Fut-na! Niet het kapitalisme leidt tot miserie, onderdrukking, poelen van armoede, oorlog en terrorisme! Niets mee te maken! Waar halen ze het? ’t Is de opgang van stoofvlees met frieten, zoals beschreven in het Kookboek.

Mag dat nog gezegd worden, vandaag?


(pd)