Paul De Grauwe krijgt Arkprijs van het Vrije Woord

Nu nog even doorzetten - en het kapitalisme verwerpen?

Paul De Grauwe is van zijn geloof gevallen. De professor en vroegere heraut van het neoliberale kapitalisme voelde het al enige tijd knagen. Al die besparingen. Al die ellende van privatiseringen en ontslagen. Hij had het jarenlang met de glimlach goedgepraat in de halve wetenschap - die uiteindelijk een behoorlijke miskleun en intellectuele sof bleek - dat er na een occasioneel dipje onder het kapitalisme spontaan weer spetterende groei, weelderige boomgaarden, galant met de Financial Times wuivende air hostessen (de professor is niet van lood en oud ijzer gemaakt), en andere zonovergoten bacchanalen op je staan te wachten.

Eventjes ongelijk hebben is niet erg. Zolang het goed betaalt, who cares en all that jazz. Je praat gewoon na wat er populair lijkt en sommige creatieve lui, annex ideologische stofzuigerverkopers, hebben daar zelfs een carrière op gebouwd (denk aan de links-liberale journalist Yves Desmet - durft vandaag ook niet meer te schrijven, o fijne ironie van de geschiedenis, wat hij 10 jaar geleden schreef: toen waren stevige critici van de vrije markt geheid "volledig zot", zonder er verder veel argumenten aan vuil te maken, vandaag - we gaan er met Yves enigszins op vooruit - nog slechts halfzot, kwestie van zijn lezerspubliek niet volledig te vervreemden met de eertijdse geloofsartikelen uit de liberale catechismus, die inderdaad veel schade onder de werkende bevolking hebben aangericht). Even naast de politieke plak zitten, is bijgevolg niet erg en komt in de beste families voor - vooral daar. Maar bijna heel de tijd ongelijk beginnen te krijgen, terwijl de gure wind van de objectieve realiteit en de moedwillige statistieken in je liberale gezicht blazen? Da's al heel andere koek. Tenzij je Friedrich Nietzsche heet en vindt dat de realiteit is wat we er zelf van maken (probeer zoiets nooit bij de lokale bakker, nihilisme - hoe superieur ook - loopt tussen het bruin gesneden brood en de crèmekoeken zelden goed af).

Waar begon de ideologische onttakeling bij Paul De Grauwe, vragen zijn vroegere liberale medestanders zich af? De Grauwe zegt het zelf: als vroegere voorstander van "financiële deregulering" torst hij mee de loodzware schuld voor de bankencrisis, die vandaag als een albatros rond de nek van een vrijemarktideologie vol scheurende gaten hangt. En dus bepleit De Grauwe van de weeromstuit de nationalisatie - oh my Milton Friedman Gooddd!! - van Northern Rock, als die bank enkele jaren geleden op apegapen ligt. Nog niet onder democratische arbeiderscontrole, maar wie weet wat er onder impuls van de gebeurtenissen nog kan - errm - gebeuren.

Paul De Grauwe, professor ook in zijn vrije uren, hield dus na lang en rijp beraad, na het plichtsbewust en maandenlang uitvlooien van menige databank (ik zei bank hehe!), na een ideologische ommekeer die enkel met de bekering van Paulus op de hobbelige weg naar Damascus kan worden gelijkgesteld, niet langer een blad voor de mond: besparingen werken niet! Voilà, het hoge woord was eruit. Een bevrijdend inzicht. Moeilijk was het zelfs niet. Tenzij je Karel De Gucht heet en van de doctrinaire heilsleer der kapitalistische besparingen je goed betaalde beroep hebt gemaakt ("Wat mij drie of vier keer per jaar een vakantie in het swingende Tenerife oplevert, kan niet verkeerd zijn" - niet toevallig ook de beste samenvatting van de gehele kennisleer van Friedrich Nietzsche, de irrationele filosoof, zelfverklaarde antidemocraat, eenzame vrouwenhater, en - ook dat - fan van het bonapartisme, het soort militaire dwang waar Eurocommissarissen als De Gucht zich in Zuid-Europa steeds meer op moeten beroepen - bye bye, persoonlijke en collectieve vrijheden!).

De besparingen werken niet! Het lucht op als je zo'n dogma van je af kan werpen. Elke journalist, commentator, onderwijzer, vroedvrouw, en hoogtewerker zou het van de daken moeten schreeuwen. Besparingen werken niet! Wij zeggen het op café al 20 jaar, zonder dat we er de Arkprijs van het vrije woord voor kregen. Veel sceptisch gesnuif, vastgeklamp aan BMW-sleutels en vertwijfelde blikken in de verzamelde cocktail Tropicals. Dat wel. En maar Yves Desmet napraten, die daar ondertussen zelf spijt van heeft... Maar nu heeft de arbeidersklasse dus een medestander gevonden in Kameraad "ik-kom-nooit-meer-op-een-Open VLD-congres-tenzij-met-revolutionaire-Lenin-pet" De Grauwe - tenminste, als hij dat tijdsgebonden geloof in de eeuwige houdbaarheid van de vrije markt en het vervaarlijk kapseizende kapitalisme nog zou kunnen afwerpen.

Wie a zegt - besparingen zijn de dood in de economische pot en van onze levensstandaard - moet b zeggen. Een alternatief bieden, dat ons niet met een Keynesiaanse inflatiespiraal opzadelt. In ons geval is dat de vrolijke, maar strijdbare wetenschap van een broodnodig bolsjevisme. Vrolijk Bolsjevisme. Nu kameraad De Grauwe daar nog van proberen te overtuigen, willen we een rerun van de jaren '30 op de valreep, en samen met de massa's, nog vermijden. Jeroen Dijsselbloem en andere Eurocommissarisachtige zotskappen - terug naar de duistere Middeleeuwen met de wilde kapitalist De Gucht? - nog aan toe.

(pd)