Stop de persen: Marx had (bijna) gelijk, aldus De Standaard!

(commentaar)

Als het hout snijdt, zeggen we het ook. De analyse die Mia Doornaert in De Standaard over de ruk naar links in Duitsland en Frankrijk presenteerde, is dichter bij de waarheid dan bijna alle analyses in de establishment-pers van de laatste 15 jaar samen. Normaal gezien neigt de communisten als ontbijt vretende Mia naar een hysterische inschatting van arbeiderspolitiek en radicaal-links. Het is haar natuur, stelden we onszelf lachend gerust.

In haar analyse van vandaag (“Waarom Marx scoort in Frankrijk en in Duitsland. Een spook waart weer rond.”) wordt “communisme” en “marxisme” nog altijd in dezelfde, onwelriekende zak gestoken met het “stalinisme” - de totalitaire ontkenning van het echte socialisme. Ook de oorzaken voor een door linksere krachten belaagde sociaal-democratie in Duitsland en Frankrijk worden overwegend niet materialistisch, maar idealistisch gesteld. Doornaert schat het karakter van de nieuw opgerichte Linkspartei in Duitsland bovendien niet helemaal correct in (haar leiding wordt eerder door de weinig solide ideeën van de reformistische econoom Keynes, dan door Marx' denkschema's voortgestuwd).

Maar erkennen dat de vrije markt-politiek haar grenzen begint te bereiken en daar stoutmoedige ideologische conclusies aan verbinden (Marx komt terug, mensen) is alvast objectiever dan vele zogenaamde “analyses” in de rest van de burgerlijke pers tesamen genomen, platgestreken en deshalve in dobberende bootjes geplooid.

Doornaert schrijft: “In Frankrijk en Duitsland, en overigens ook in andere Europese landen, speelt mee het feit dat in de wereld van na de Koude Oorlog de balans te sterk is doorgeslagen naar de economische macht, ten koste van de politieke. (“economische macht” heeft onder het kapitalisme altijd de politiek van de staat gedomineerd: dit is een misvatting - pd) Zeker de West-Europeanen, die de grootste mate van sociale bescherming ter wereld genoten en genieten, missen nestwarmte nu hun staat machteloos lijkt tegenover een internationaal kapitalisme waarin de kortetermijnbelangen van de aandeelhouders domineren. Dat, aldus Der Spiegel, geeft de analyses van Marx plots een nieuwe actualiteit.”

Inderdaad, en het is de massale neoliberale aanval op de rechten van arbeiders en jongeren die het vuur van het socialisme van nature weer oppookt. Niet zozeer een abstract verlangen naar “de utopie van aloude menselijke idealen”, zoals Doornaert suggereert, maar gelukkig het - alles behalve vuige - enig betrouwbare spel van brood op de plank en de materiële belangen van de werkende klasse.

We proberen onszelf in te houden, maar als Mia op deze weg doorgaat gaan we misschien ooit nog van haar houden. Hebben we dit nu werkelijk gezegd?


(pd)

Hadden we over “neoliberale besparingen” moeten schrijven? Geef uw mening.

De laatste dagen stonden de redactielokalen van de vaderlandse pers met een zelden geziene beroering op zijn kop. Journalisten vlogen elkaar “deontologisch verantwoord” in de haren, kostbare argumenten werden op gouden schaaltjes tegen elkaar afgewogen, gekreukte zielen microscopisch onderzocht. De reden voor al dat opwaaiende stof? Minister van Binnenlandse Zaken Dewael zag geen andere uitweg dan aan te kondigen dat hij een nieuwe liefde bij de VRT had opgevat (ze heette Greet, voor de liefhebbers). Een en ander brak triomfantelijk door nadat een columnist van Knack de recente ontwikkelingen in het privé-leven van de minister had geopenbaard. “Ironisch” wellicht, zoals dat gaat met delen van de kleinburgerij.

Nu de burgerlijke pers een vruchtbaar moment van deontologische bezinning kent, moeten arbeiders en jongeren die opening met beide handen aangrijpen. Gooi de deontologische discussie zonder nodeloze bescheidenheid open, zeggen wij. Weg met alle preutse taboes. Vooral de sociaal-economische: in dit zompige, alles neerwaarts zuigende moeras is voorwaar nog veel werk aan de winkel. Enkele proefballonetjes, voor verder debat:

- Wat is de relatie tussen de huidige pensioenhervormingen en de neoliberale politiek sinds begin jaren '80? Gaat het hier om een sobere LAT-relatie? Is er misschien “nooit iets geweest” tussen die twee - hoe kom je erbij? Tiens, even denken. Of is er toch iets maatschappelijk ingrijpender aan de hand, dat verder reikt dan het strikt persoonlijke? Waarom horen we over die stormachtige verhouding nooit iets in de gevestigde media? Wij zijn radeloze visjes.

- Klopt het wat ze over de voltallige regering zeggen? Hebben ze zich met huid en haar overgegeven aan de perverse fantasieën van het patronaat? Loonlastvermindering, flexibiliteit met toenemende SM-invloed, het ranzig te grazen nemen van de rechten van de werklozen, de alles verwoestende winstgeilheid van de bazen? Wordt het niet eens tijd dat we deze kapitalistische kinky bastards op een algemene staking trakteren, voor ze zich nog meer vergrijpen aan onze rechten? Arbeiders en jongeren moeten hun stoute schoenen aantrekken en zelf het initiatief in handen nemen. Zet die leeggangers van de kapitalistische klasse aan de deur. Hen proberen te veranderen? We maken onszelf illusies, zusters en broeders van de werkende klasse.

- Er doet een hardnekkig gerucht de ronde dat het kapitalisme in een fundamentele crisis zit, gekenmerkt door steeds tragere economische groei, die nu ook gepaard gaat met stijgende werkloosheid in de periodes van “heropleving”. Interessant, niet? Vast en zeker een scoop. Zelfs met Viagra is het kapitalisme niet meer in staat om de werkgelegenheid op te krikken. Zit er waarlijk teveel de privé-sfeer schendende seks in dit bericht opdat het in de burgerlijke media zou opduiken? Wees toch geen engeltjes!

(pd)

Linkspartei in Duitsland doet SP.a-top nu al beven

Het is spannend aftellen. Op 18 september trekken miljoenen Duitsers naar het stemlokaal in tussentijdse Bondsdagverkiezingen. Die verkiezingen worden ook in het buitenland met argusogen gevolgd. Zal de nieuw opgerichte anti-neoliberale Linkspartei uit het niets de derde partij worden van het land? Ook bij de SP.a-top, stiekeme dieven in de neoliberale nacht, moeten de alarmsirenes stilaan aan het loeien slaan. Wat zal het “besmettingsgevaar” zijn van een anti-neoliberale doorbraak in Duitsland voor de Belgische politieke scène? Zeker met een voor de gelegenheid uitgebreid besparingsplan op stapel dat enkele voorgaande behoorlijk doet verbleken.

De SP.a-top staat bekend om haar teamwerk. Om de stormen van het najaar door te komen, werd in alle discretie beslist om als mannen onder elkaar een week van augustus door te brengen in het plaatsje Poupehan. Eregast van Vande Lanotte, Vandenbroucke, Patrick Janssens en Steve Stevaert was ABVV-voorzitter Xavier Verboven, die zijn brooddoos en zijn onderhandelingstalent had meegenomen. In short, op zomerse sandalen, met een frisse Duvel in de hand werden 's lands staatszaken gefileerd in de luwte van een lokale herberg.

Vande Lanotte, nippend aan zijn Duvel: “Ik blijf zeggen dat we die pensioenhervormingen als de meest sociale vorm van neoliberale besparingen moeten voorstellen. De keuze is er een tussen sociale en anti-sociale neoliberale besparingen. Stijl is belangrijk. Hoe gaan we dit verkocht krijgen aan de bevolking?” Xavier Verboven, de ABVV-topman, voelt zich door de vraagstelling van de minister onmiddellijk aangesproken: “Johan! Je weet hoeveel wij SP.a-ers binnen het ABVV-apparaat van jullie en de partij houden. Ik bedoel: een gekke, gekke liefde. Ik loop in het ABVV-gebouw voortdurend met mijn hoofd in de wolken. Zeker als ik voor de zoveelste maal al onze knappe koppen op het partijbureau aan het werk heb gezien. Geloof me: ik heb die laatste interviews met Steve Stevaert met de tranen in de ogen gelezen. Zo schreven ze vroeger enkel over koningen en maarschalken! Pure schoonheid. In vaak lelijke, door economische crisis geteisterde tijden. Maar wat Freya nu voorstelt, dat eindeloopbaandebat. Ik zou het graag nog is laten bestuderen, maar in zijn huidige vorm krijgen we dat aan de basis niet verkocht. Cortebeeckx van het ACV zit ons nu al op te jagen. Waar is onze rust gebleven? Vrijdagstakingen. Pfff, ik word al moe als ik eraan denk.”

Steve Stevaert, die al die tijd met een glimlach om de mond op zijn stoel zat te luisteren, neemt het woord: “Collega's, beeld je een caféploeg in in de Dorpstraat. Vergeet de Wetstraat even. Daar praten we niet over. De Dorpstraat, en haar sportieve mensen. Als we een team van voetballers verlengingen opleggen, moet er aan het eind van de rit ook een vorm van emotionele beloning zijn.” Er valt even een stilte rond de tafel. Dit was typische Stevaert. “Ik bedoel: als we de doelpalen verzetten, moeten we ook voor de spitsen de voorwaarden om hem erin te shotten moeilijker maken. Alleen nog maar dribbleren buiten het strafschopgebied, bijvoorbeeld. Anders een rode kaart van de arbiter, of iets dergelijks.”

Frank Vandenbroucke, die het inmiddels van Stevaerts beeldspraak een beetje op de heupen krijgt: “Kom Steve, zegt wat ge te zeggen hebt. Met dit soort verhaaltjes komen we nergens. We hebben hier een budget te saneren, hé. Iedereen begrijpt dat toch. Meer dan 4 miljard euro de komende jaren. Zo goed als een nieuw Sint-Anna plan moeten we er doorkrijgen. Eerlijk gezegd, Steve: ik wil niet meer over uw voetballers, coureurs of kleiduifschieters horen.”

De sfeer dreigde eventjes te kantelen. SP.a-voorzitter in wording Vande Lanotte sust echter snel op vaderlijke toon de gemoederen: “Je merkt het Xavier: dit is een complexe kwestie. Waar we aan deze tafel niet gaan uitkomen. Staatsmannen moeten af en toe iets kunnen doorvoeren, waar ze achteraf pas de gevolgen van kunnen inschatten. Zoiets noemt men een carrière plannen.” “Maar, maar,” pruttelt Verboven tegen, “kijk naar Duitsland. Daar brak een deel van de vakbonden met onze sociaal-democratie. Die nieuwe Linkspartei haalt er meer dan 10% in de peilingen! Stel je voor dat zoiets verschrikkelijks ook in België gebeurt. Straks gaan de mensen het doorhebben: dat we allemaal neoliberalen zijn geworden - hoe sociaal voelend, voor diegenen die het echt nodig hebben, ook.” Verboven voelde dat hij iets onuitsprekelijks had gezegd. De ijselijke blikken van vier Teletubbies doorboorden zijn vege, maar toch ook sociaal-democratische lijf. Verboven wenste vervolgens luidop dat hij die vakantie naar Tenerife toch maar had geboekt. Toen wisten de tegenhervormende, sociaal-democratische deelnemers in Poupehan het zeker: het wordt een snikheet najaar.


(pd)

De klassenstrijdtelex: snel mee met de strijd

In Equador riep president Alfredo Palacio de noodtoestand uit in twee provincies *** De rest van de bevolking doet dus nog altijd fluitend wat ze wil, zou de burgerlijke pers kunnen opmerken *** Honderden demonstranten bezetten er de olievelden, en eisten werkgelegenheid en investeringen in infrastructuur van de als onprettige bloedzuigers omschreven oliemultinationals *** Ondertussen werd VLD-lid en liberale ideologische waakhond Dirk Verhofstadt driftig op en neer springend in het pittoreske jungle stadje Lago Agrio gesignaleerd *** Dirk stak ter plekke onverstoord een speech af, temidden van tientallen demonstranten die op ruwe wijze met de accessoires van de ordehandhavers werden geconfronteerd *** Zijn voordracht handelde over “de morele plicht tot optimisme” *** En hoe de prikkel van de markt ons tot creatieve genieën maakt *** Of simpelweg kreupel *** 13,2% van de kinderen in België leeft in een gezin waar niemand werkt *** De gezinnen van grote aandeelhouders daarin niet meegerekend *** Albert Frère, rijk mens, spreekt over “schaamteloze achterstelling” *** Panorama, het Canvas-programma, is niet geïnteresseerd in zijn diepmenselijke verhaal *** Er komen te weinig semtex-bommen in voor *** En sinister geschoren terroristen uit de valleidorpen van Oezbekistan, die luisteren naar de onheilspellende naam Bobette *** Panorama roept iedereen op om desnoods zelf een bom te leggen, wil ze de continuïteit van haar Canvas-programma's garanderen *** Een zelfmoordaanslag, superieur suizend voor de Jihad, vanop de zendtoren op de Reyerslaan mag ook *** Gezinsdrama's als gevolg van massa-ontslagen vindt Panorama dan weer “niet telegeniek genoeg voor een kunstzinnig Canvas-publiek” *** Stakingen zijn voor de nieuwsduiders van Panorama enkel interessant als ze gebeuren in een trainingskamp van Bin Laden *** Liefst in de afgelegen bergtoppen van Oost-Pakistan *** Maatschappelijk Mysterie in de Madrassa *** Over stakingen gesproken: waarom zoemen die nieuwsjournaals altijd in op de zogenaamde “overlast” van zo'n staking? *** Zonder overlast geen sociale zekerheid, folks *** “Overlast” is wat we de regering massaal moeten aandoen dit pensioenslopende najaar *** Overlast: beter dan James Last *** Stakingen en massale arbeidersactie: de nieuwe rock & roll?

(pd)

Slopender dan de bouw, die arbeidersrechten aanvallen!

Europese Unie: zweepje voor de arbeiders, geldpotten voor zichzelf

Veel arbeiders vallen niet meer uit de lucht wanneer de Europese Unie ter sprake komt. Vooral de Europese Commissie, voorbereider van EU-maatregelen, heeft er een handje van weg om werkenden en jongeren van pure materiële opwinding sprongetjes in de lucht te laten maken. Loonmatiging! Privatisering! Flexibele arbeidsmarkt! Wilder hakken in de sociale zekerheidsuitgaven! De strop rond de werkloosheidsvergoeding! Pijnlijk uitrekken, die pensioenleeftijd - en liquideren dat brugpensioen!

In de meeste huiskamers word je - om de lieve vrede binnenshuis te bewaren - de deur gewezen voor zoveel onpragmatische agressiviteit. In de burgerlijke parlementen worden ze carrièregewijs high van het pijnigen van de arbeidersklasse.

Moet je nu zien: de bureaucraten van de EU zijn de schaamte voorbij. Want wat lezen we vandaag in Het Laatste Nieuws: “EU-ambtenaren: pensioen vanaf 50 jaar en 9000 euro per maand”. Yep, zo staat het er. Tientallen topambtenaren van de EU krijgen een gouden handdruk van 9000 euro, en vervroegd pensioen. De reden? De EU wil zodoende de achtergestelde bureaucraten uit de nieuw toegetreden Oost-Europese landen een eerlijke kans geven om te tonen wat ze waard zijn.

Het is een test om te zien of ze de arbeiders en hun gezinnen een even groot oor kunnen aannaaien als de West-Europese eurocraten. Wel, het internationalisme van de burgerij ontroert ons bijna nog meer dan dat van onze eigen klasse. We hebben hier te maken met een internationaal vertakt netwerk. Een in kapitalistische codetaal van wal stekende, in beeldig kostuum voortschrijdende, best wel met twee woorden sprekende, dagelijks dinerende, nooit omkijkende neoliberale horde struikrovers.

Hiermede willen wij ook onze verontwaardiging kenbaar maken tegenover de Belgische regering. Net op het moment dat paars bibberend het najaar ingaat, haar leven bengelend aan een zijden draadje omwille van de aartsmoeilijke plannen voor pensioenafbraak (zeg maar “sloop”), komt een liberale krant even de burgerlijke kaarten op tafel leggen. Dit is ontoelaatbaar. Wij stellen voor dat Karel De Gucht, desnoods de met vrouwelijke charmes opererende Freya Van den Bossche, de hoofdredacteur van Het Laatste Nieuws nog is de levieten leest. Dit is spelen met de carrières van de grootste lichten van een generatie. Hoe gaan de vakbonden met dit soort “berichtgeving” hun basis “kalm” houden? Denkt de hoofdredacteur van Het Laatste Nieuws daar met al zijn folietjes en occasioneel opstekende Robin Hood-ijver nog wel is aan?

(pd)

De triomfantelijke terugkeer van politieke ideologie: de Duitse connectie (4)

Voor de goede verstaander van onze miniserie: de verwerping van het neoliberalisme is een groeiende wereldtrend. Opstanden in Bolivië tegen de private exploitatie van 's lands gasreserves (inclusief de breed gedragen eis van nationalisatie), het vermelden van - “jaag ons niet in de boomtoppen” (wij zijn gevoelig-poëtische marktminnaars) - “socialisme” in het politieke debat in Venezuela, het daverende “nee” tegen de Europese Grondwet in Frankrijk en Nederland, de snelle opkomst van de Partij voor Socialisme en Vrijheid in Brazilië,...

Aan dat lijstje kunnen we nu ook de oprichting van de Linkspartei in Duitsland toevoegen. Product van massale bewegingen tegen de neoliberale horror show van Schröders Hartz IV. Schröder is de Frank Vandenbroucke van Duitsland. Hij wil net als VDB altijd gelijk hebben, zelfs wanneer hij ongelijk heeft.

Even een gezondheidswaarschuwing. Grote delen van de pers werden de laatste vijftien jaar - na de val van het stalinisme - gevoed op een streng dieet van lichtzinnige vrije markt-verering. Zonder de bijsluiter van de neoliberale pillenwinkel te lezen! Deze politieke voodoo tastte de VRT, zeker VTM, kranten van De Standaard, over Het Laatste Nieuws tot De Morgen aan... Wie volledig meegezogen werd door de vrije markt-hype, kan door het volgende worden geschokt.

Laten we het nieuws maar brengen zoals het is: de vrije markt is compleet tegennatuurlijk. Werken voor een om lastenverlagingen schreeuwende baas? Zo tegennatuurlijk als koude pap. Voortdurend groeiende massawerkloosheid? Duidelijk niet normaal. Daling van de koopkracht van de arbeidersklasse, terwijl de rijken zich verder verrijken? Meer dan intellectueel absurd. Freddy Van Gaever en Philip Dewinter? Dit vult u zelf maar in.

In de handen van Schröder en co. kan het dienen van de winstmaximalisatie van de bazen nog meer ernstige gevolgen hebben. Een deel van het middenkader van de Duitse vakbonden scheurde zich af van de SPD en richtte een nieuw initiatief op: het Verkiezingsalternatief voor Sociale Gerechtigheid (WASG). Vandaag gaat de WASG samen met de PDS en ex-SPD minister Oskar Lafontaine naar de verkiezingen. Gemeenschappelijke noemer van deze nieuwe formatie is de afkeer van de liberale besparingspolitiek van de SPD. In de peilingen haalt de Linkspartei nu tot 12%, het ding werd amper opgericht! Zelfs de fascisten van de NPD beginnen te vrezen voor een scherpe val van hun electorale steun, gezien de opmars van deze mogelijk brede, nieuwe arbeiderspartij.

Ook hier is nog geen duidelijkheid over de reële koers van de partij. Onze kameraden van de SAV, zusterorganisatie van de LSP in Duitsland, voeren een verbeten strijd tegen pogingen van de bureaucratische WASG-leiding om de interne democratie aan banden te leggen. De PDS moet volgens ons uit haar lokale deelname aan antisociale stadsbesturen stappen, wil de Linkspartei een factor worden onder brede lagen. Oskar Lafontaine is geen onbesproken persoon: hij was in het verleden deel van rechtse regeringen. Hij liet zich recent ook kennen door een uitschuiver omtrent buitenlandse arbeiders in Duitsland. Binnen deze nieuwe formatie moet de politieke strijd voor een echt socialistisch programma en het oprichten van een reële strijdpartij worden gevoerd.

De ideologische betekenis van deze processen wordt stilaan duidelijk. Alles wat ons de laatste vijftien jaar over onze opzichtige vriend de Vrije Markt werd gezegd, was eenzijdig of fout. Ook in België bestaat er een potentieel voor een anti-neoliberale oppositie. Daaraan bouwen is het meest praktisch ingestelde wat een mens, en vooral de arbeidersbeweging, kan doen.

(pd)

De triomfantelijke terugkeer van politieke ideologie (3)

(foto: Hugo Chavez. Links achter hem, met wit hoedje en zonnebril: Dirk Verhofstadt.)

Arbeiders en jongeren werden in de jaren '90 om de oren geslagen met een dominant idee: na de val van het stalinisme is de vrije markt de enige manier om de maatschappij te organiseren. Het is ook de enige efficiënte manier om de rijken stevig rijker te maken, terwijl de werk- en leefvoorwaarden van de meerderheid van de bevolking tot moes worden vermalen. Dit laatste bazuinde de burgerij niet openlijk op elke straathoek uit. Je moest er haar statistieken voor raadplegen en interpreteren. Kapitalisme was, zo werd ons met aandrang in de oren geknoopt, officieel de enige show in town.

Toen kwam Seattle en de antiglobaliseringsbeweging. "People not profit!" De eerste hoofdpijn bij Dirk Verhofstadt ook. Zelden hadden slogans zo gevloekt met de kleur van zijn das. Dirk is de broer van onze premier. De ijverige man is voltijds bezig met het speuren naar bressen in de ideologie van het economische liberalisme. Dat zijn er vandaag nogal wat. Deze figuur van zandzakjes, rond rennende beentjes en Adam Smith schrijft ook lange essays in De Morgen, over "De morele plicht tot optimisme". Vanaf de burgerij en haar ingehuurde zakkenwassers met "moraliteit" komen aandraven, weet je gewoon dat ze schrik beginnen te krijgen van hun eigen statistieken. Expliciete cijfers over de vrije markt kom je bij Dirk en co. steeds minder tegen.

Na de antiglobaliseringsbeweging kreeg je hier en daar opstanden in Latijns-Amerika. Dat kon de burgerij nog een tijdje als exotische accidenten afdoen. Wat moet een mens als hij geen voeding om handen heeft? Europa was anders.

Toen volgden massabetogingen in Italië, Spanje, Frankrijk. Ook Duitsland werd wakker geschud. Zelfs Nederland liep even storm tegen de draconische besparingsprogramma's van het kabinet Balkenende. Tot de vakbondsleiding de tent sloot en de feestvierders verplicht naar huis stuurde. Onze Nederlandse klassebroeders en -zusters een daverende polonaise (en algemene 24-urenstakingen) tegen de neoliberale pest daarmee ontzeggend: je moet maar durven. Vervolgens kwam als vanzelf de nee-stem in de Europese referenda in Frankrijk en Nederland. De kapitalisten en hun denkend voetvolk: op hun achterste poten.

Nu, anno 2005, zit de burgerij met een nieuw probleem. Als vandaag een staatshoofd als Chavez in een TV-speech verwijst naar de keuze tussen "socialisme en kapitalisme" is dat een nieuwe faze in de strijd. Het weerspiegelt de activiteit en de druk van de massa's in Venezuela, zoekend en tastend naar een uitweg uit de gebruikelijke kapitalistische hel. (Hey, Dirk Verhofstadt - daar, weer een gat! Vergeet je roeispanen en neem het vliegtuig, kameraad.)

Wel te verstaan: het kan met Venezuela nog alle kanten uit. Chavez nationaliseerde enkel een aantal reeds bankroete bedrijven. Niet eens onder de democratische controle van de arbeidersklasse. Door de hoge olieprijzen kan hij tijdelijk maneuvreren. Hij citeert tegelijk allerlei revolutionairen en de Spaanse sociaal-democraat Zapatero - ook van neoliberale snit - als voorbeelden.

Belangrijker dan wat Chavez onder "socialisme" verstaat, is wat de massa's eronder kunnen gaan verstaan. En dat we na vijftien jaar ononderbroken patronale propaganda opnieuw zover zijn. Wie had dat kunnen denken? Zeker de editorialisten in onze vaderlands pers niet. Da's jammer, want de andere ideologische klok begint steeds luider te klinken. In Duitsland werd zelfs zo "pragmatisch" mogelijk de Linkspartei opgericht, anti-neoliberaal en nu al goed voor 11% tot 13% in de peilingen. Bim Bam Beieren. Wel degelijk: de "Triomfantelijke terugkeer van politieke ideologie". Lees erover in deel (4) van onze serie, op deze weblog (Hoe vindt u onze cliff hangers? Toch stukken spannender dan die van Herman Van Rompuy?).

(pd)

De triomfantelijke terugkeer van politieke ideologie (2)

Vorige week plaatste De Morgen een artikel over de groei van de jongerenafdelingen van de traditionele, burgerlijke partijen op haar voorpagina. Jong CD&V, Jong VLD, Animo (SP.a-jongeren),...: ze kenden het afgelopen jaar een schijnbaar vrij sterke groei. De “verjonging” van het politieke personeel zou daar voor iets tussenzitten. Politieke partijen zetten de Freya Van den Bossches, Inge Vervottes en Steve Stevaerts in het uitstalraam en dat trekt blijkbaar andere (oudere) jongeren aan.


Want inderdaad: daar sluipt al de eerste randbemerking binnen. De “jongeren” waar we het over hebben, hebben dikwijls de gezapige kaap van de dertig al overschreden. In dat opzicht zijn de meerdere duizenden “jongeren” die het afgelopen jaar politiek actief werden al een stuk minder bijzonder. Grotendeels gaat het om een laag van reeds meer politiek geïnteresseerde kleinburgerij. Het segment dat likkebaardend carrièrekansen ziet opengaan in de intellectueel licht beladen kapitalistische politiek. Daarvoor is de spoeling van politiek personeel bij de traditionele partijen alvast dun genoeg geworden.


We willen het feestje voor de liefhebbers van neoliberale afbraakpartijen niet meteen verknallen, maar toch: hier wordt een zeer beperkte maatschappelijke laag afgeschraapt. Wie in deze cijfers een begin van “herstellend vertrouwen” in de partijen van het establishment ziet, zal bitter worden teleurgesteld. Door de verdieping van de economische crisis zal de belangrijkste trend er eerder een “als de gesmeerde bliksem” weg van het centrum zijn, in de plaats van er naartoe.


Anderzijds: wellicht zijn er onder die duizenden “jongeren” effectief een aantal die branden van verlangen om de maatschappij, stapje voor stapje, ten goede te veranderen. En vandaag nog geen alternatief op Yves Leterme of Freya Van den Bossche zien. Ze bestaan. Zeker. Die enkelingen zullen in de cynische carrièremachines van de burgerij elke dag met hun hoofd ritmisch tegen de muur lopen. En na verloop van tijd inactief worden. Of een radicaler alternatief opsporen.


Wat ons meteen bij het juichende edito in diezelfde editie van De Morgen brengt. Wie nu nog niet in de smiezen heeft dat de traditionele partijen geen deel van de oplossing zijn, maar een deel van het probleem, heeft enkele politieke treinen gemist. Onder meer die van de fundamentele oorzaken voor de opgang van het Vlaams Belang. Maar ja, dat kleine fenomeen kan natuurlijk enkel hoogstpersoonlijke “verzuring” zijn. Niet? Zeker geen diepgaande mankementen in het hart van het kapitalisme. Hoe kom je erbij?


Wat ons meteen bij een nieuwe beproeving voor de zijdelings “progressieve”, kapitalistische broeders en zusters brengt. In Venezuela wordt steeds luider over de noodzaak van “socialisme” gesproken. Dit na enkele decennia van neoliberaal geëxperimenteer, waar velen meer dan alleen een pijnlijke duim hebben overgehouden. Is Venezuela het paradijs van de “verzuurden”, of staat de auto van Yves Desmet gewoon verkeerd geparkeerd? Binnenkort in deel (3) van de “Triomfantelijke terugkeer van politieke ideologie”, op deze weblog.

De triomfantelijke terugkeer van politieke ideologie (1)

(foto: de Marx Brothers: "Ideologie verdwenen? Wij hebben daar slechts drie woorden voor: hi, hi en hi. Hihihi!")


Wie deze titel leest, kan denken: wat is er - als die "terugkeer" al een hard feit zou zijn - nu zo goed of behartenswaardig aan zoiets als "ideologie"? Geen enkele gevestigde politicus krijgt vandaag over de lippen dat hij/zij een "ideologie" aanhangt. Je ziet hun mond op voorhand pruilen als ze verplicht worden om erover na te denken. "Hallo, kan het niet over de pensioenhervormingen gaan?" Met ideologie bedoelen de springerige dames en heren: een met elkaar verbonden geheel van pakweg meer dan vijf uitspraken over juist die kenmerken van onze samenleving die langer duren dan een tandartsbezoek. Veel politici wuiven de idee dat het kapitalisme zo'n bijzondere eigenaardigheden bezit gewoon weg (ook voor hun gebit wensen wij vanaf nu niet langer in te staan).


In de realiteit heeft het burgerlijke beleid de afgelopen decennia nog nooit zo koppig in een zelfopgelegde ideologische houdgreep gezeten. Het neoliberale monetarisme is de verwarde, maar vanuit patronaal belang verklaarbare staatsideologie van sociaal-democraten, liberalen, christen-democraten, nationalisten (in alle voor de moderne keuken funeste variëteiten) en groenen (eveneens in alle voor de keuken dodelijke, kleinburgerlijke varianten). Het is ook de starre ideologie van de zelfverklaarde "niet-ideologen" die de commentaren in "onze" kranten in elkaar timmeren. Het neoliberale monetarisme is in al zijn drammerige, voor arbeiders en jongeren erg onpraktische gevolgen (massawerkloosheid, flexibiliteit, verdubbelde officiële armoede, privatisering) overal. En hoopt daardoor "nergens" te zijn. Goed geprobeerd, maar haar duivelsstaart bengelt - voor wie dieper graaft - tussen de schuifdeuren van een antisociaal beleid.


Nee hoor. Pas echt ideologisch verblind zijn de vrije markt verwerpende socialisten en marxisten. Onheilspellend "onpragmatisch" in hun fanatieke pogingen om de slechter wordende realiteit voor de massa's gewoon te erkennen voor wat ze is - de crisis van het kapitaal in al haar geledingen.


Deze bespiegelingen over ideologie bestormden ons naar aanleiding van twee recente gebeurtenissen. Allereerst: een artikel in De Morgen over de groei van het ledental van de jongerenafdelingen van de burgerlijke partijen (en de zogenaamd niet-ideologische verklaringen daarvoor). Ten tweede: het feit dat in het Venezuela van Chavez de discussie over "socialisme" steeds openlijker wordt gesteld. Zij het niet altijd in de meest duidelijke termen - in het bijzonder Chavez zelf is er hoogst verward over. Dit laatste was een thema op de zomerschool van het CWI van de afgelopen week. Lees er meer over binnenkort op deze weblog.

New kids on the blog - muziek voor de massa's.

Freddy B. en de Bewuste Krachten

Een indringende mix van naar de keel grijpende raps en driftig om zich heen schoppende gitaarpunk. Dit allemaal in een bad van meeslepend ongenoegen over de huidige samenleving: Freddy B. en zijn Bewuste Krachten hebben zich in het Antwerpse café 't Loepend Krontje een ijzersterke reputatie bijeen gespeeld. Nu ook op het vrij podium van links-socialisme.blogspot.com. Let's roll.


Een hoar in de boter
(voor het eerst live gebracht in 't Loepend Krontje op 22/4/2005)

Wor da 'k ooik loop, vertelle maain moate
oe da waarke veur de baze
ne mens doe prate
Ze denke allien on de poen
en dauwe de waarkmens
nor zaain limiete
Zegt da Freddy et gezegt ee,
dees klotemotschappai mokt dageleks
zieke


Waarke, waarke,
veur onzen drummer Andy
soms tot e kot in de nacht
Veur een pree van niks,
en de winste van die tiepen.


Arbaaiders, arbaaiders,
't is de Freddy en zaain Bewuste Krachte die
't ulle rechtuit vertelt:
Als onze klasse ni vecht,
zit er straks e stevig hoar
in de boter.


Hoar in de boter (3 times)


De raaike stinkerds zitte te blinke,
ne lach oep hun bakkes,
't geld in hun zakke
en waai zitte ier iel ons leve te travakken.


Hoar in de boter (3 times)